استاد برجسته ادبیات فارسی که علی اصغر سید غراب مدرس دانشگاه لیدن هلند مقالاتی ارزشمند در مورد چگونگی پذیرش رباعیات شاعر ایرانی، حکیم عمر خیام را در اثری بنام فیلسوف تودار و رباعیات بودار جمع‌آوری کرده است. شخصیت اصلی کتاب، خیام و اشعارش به ویژه اندک رباعیاتش است که پس از انتشار در سایر کشور‌ها توسط اشخاصی از جمله ادوارد فیتز جرالد ترجمه شد و در اختیار انسان‌های علاقمند غرب قرار داده شد. کتاب مذکور در مورد آنچه که پس از انتشار اشعار این شاعر بزرگ در دنیای غرب بازتاب داشته است، صحبت کرده و اطلاعات مفیدی را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.
شاید مقاله‌های موجود در اثر، مستقل باشند اما شباهت و نکاتی در آن‌ها وجود دارد که به گونه‌ای خاص، آن‌ها را بهم ارتباط می‌دهد. برخی از منتقدین بر این باور هستند که یکی از اصلی‌ترین دلایل استقبال قوق العاده از خیام و سروده‌هایش این است که بسیار حال و روز افرادی که در غرب زیست می‌کنند، سازگار است و انگار که از زبان آن‌ها سخن گفته است. در ادامه ترجمه منظوم آن‌ها توسط شاعر و مترجم انگلیسی و جمع‌آوری استادانه دکتر سید غراب و ترجمه مصطفی حسینی، باعث شده است که فیلسوف تودار و رباعیات بودار، به مانند یک رمان دلچسب خودش را در دل خواننده جا کرده و او را با خود به نقاط مختلف جهان ببرد.
به هرحال افرادی که همواره خیام خوانی را در پیش گرفته‌اند و حالا می‌خواهند از بُعدی دیگر به آن بپردازند، می‌بایست این کتاب را از ابتدا تا انتها همراهی نمایند.
در ادامه می‌توانید نسبت به دانلود کامل کتاب فیلسوف تودار و رباعیات بودار به صورت رایگان و با فرمت pdf اقدام کنید. لینک دانلود در قسمت زیرین ویدیو قرار دارد. همچنین در ویدیو زیر امکان گوش دادن به خلاصه کتاب صوتی این اثر نیز دسترسی خواهید داشت.
علی اصغر سید غراب (Asghar Seyed-Gohrab) از اساتید مطرح ادبیات فارسی است که سالهاست در آن سوی مرز‌ها در کشور هلند مشغول به فعالیت است. وی در کنار تدریس به جمع‌آوری مقالات و تهیه برخی آثار نیز می‌پردازد و سید مصطفی حسینی نیز شاعر و مترجم ایرانی است که در حوزه ادبیات فارسی، نوشته‌ها و نقطه نظراتش را از طریق موسسات انتشاراتی و وبلاگ‌های مرتبط مطرح و به استحضار می‌رساند.
به علاقمندان به ادبیات فارسی، ادبیات جهان و البته ادبیات تلفیقی توصیه می‌شود به خواندن کتاب معرفی شده بپردازند.
کتاب فیلسوف تودار و رباعیات بودار به همت دکتر علی اصغر سید غراب جمع‌آوری و تهیه شده که مقالات موجود در آن توسط مصطفی حسینی نیز ترجمه گردیده و انتشارات هرمس در نسخه 315 صفحهhی پس از انتشار در اختیار عموم قرار داده است.
در مقاله‌ی حاضر، بر آنم که نشان دهم بسیاری از این رباعیّات به‌منزله واکنشی بوده‌اند نسبت به پیدایش سنّت اسلامی و نابودی آزادیِ فکری که در چهار قرن نخست تاریخ اسلام بسیار رایج بود. نشان خواهم داد که وقتی رباعیّات خیّام در بافتار تاریخی روزگار او بنشیند، دیگر نمی‌توان آن‌ها را مویه‌هایِ بدبینانه‌ی وجودشناختی شاعر فیلسوفی مانند شوپنهاور دانست.
البته می‌توان رباعیّات را به‌مثابه‌ی انتقاد فکری از پیدایش اسلام سنّتی و نقلی، آن‌گونه که در الهیّات ایمان‌محور اشعری عرضه شده، تلقّی کرد. بحث من این است که عمر خیّام، حکیمی اهلِ تسامح که شاهد زوال علوم عقلی به‌دست دشمنان خردگرایی و آزاداندیشی بود، به شعر و شاعری پناه آورد و برای مقاومت در برابر ظهور سنّت دینی از جواز شاعرانه استفاده کرد.
در دفاع از این تز لازم است که ابتدا به‌اختصار چشم‌انداز عقلی و سیاسی تمدّن اسلامی در چند قرن اول پس از آغاز آن را مرور کنیم و در باب عناصری که در شکوفایی تمدّن اسلامی و سپس زوال آن نقش داشتند تأمل کنیم. تنها از رهگذر قرار دادن رباعیّات در چارچوب گسترده‌ی سیاسی عصر سلاجقه است که می‌توان به‌طور کامل اهمیّت اجتماعی، سیاسی آن‌ها را درک کرد.
از نیمهدوم قرن دوم هجری و همزمان با خلافت منصور، به‌تدریج تلاش‌های فراوانی برای ارتقای علوم، خاصّه ریاضی و نجّوم، و فهم تفکّر یونانی و استفاده از برهان و عقل صورت گرفت. وقتی مهدی جانشین منصور شد کوشید تا با تفسیر‌های انسان‌انگارانه از اسلام، که سهواً به مباحث الهیّاتی برای مواجهه با بدعت دامن می‌زد، مقابله کند.
با شروعِ قرن سوم هجری، الهیّات خردگرایانه معتزله، شیوه غالب، و بخشِ اعظم میراث فکری یونانی مخصوصاً در حوزه فلسفه، منطق، و طب به عربی ترجمه شده بود.
| نویسنده | علی اصغر سید غراب |
| مترجم | مصطفی حسینی |
| شابک | 9786004562409 |
| ناشر | هرمس |
| قطع | رقعی |
| نوع جلد | شومیز |
| گروه سنی | بزرگسال |
| تعداد صفحه | 315 |
| وزن | 300 گرم |
علیرضا باغفلکی
