معرفی و دانلود کتاب اصول و فلسفه آموزش و پرورش اثر علی اکبر نصیری رایگان به همراه خلاصه کتاب

لیبرالیسم، فلسفه سیاسی است که در قرن هجدهم آغاز شد. در آغاز قرن بیستم به اوج خود رسید. آزادی‌خواهی در تمامی ابعاد زندگی اعم از اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، دینی و... مطرح شد. لیبرالیسم در مشخص‌ترین تعبیرش، بر اهمیت وجدان و عدالت در سیاست تأکید می‌کند. از حقوق انسان‌ها به‌خصوص اقلیت‌های نژادی و دینی حمایت می‌کند. از آزادی‌های مدنی و حقوق فردی دفاع می‌کند.

در عرصه تعلیم‌و‌تربیت و تعالی اندیشه، مهم‌ترین نگاه لیبرالیسم این است که «جرأت دانستن داشته باش». این شعار، یک شعار بسیار مهمی است. به انسان جسارت می‌دهد، توانایی برخورد با بسیاری از خرافات و حتی مقدسات را می‌دهد. به یک معنی، لیبرالیسم یعنی «هیچ‌کس و هیچ‌چیز، هیچ‌گاه مقدس نبوده است و نیست. ما را از مقدسات رها کنید. هیچ شخصیت یا هیچ عقیده‌ای را مطرح نکنید که فقط وظیفه ما تقدیس و تجلیل آن باشد و بس. ما از این پس اهل تحلیلیم نه اهل تجلیل. این است مفهوم دقیق لیبرالیسم».

لیبرالیسم، در برابر ولایت کلیسایی و ولایت پادشاهی قد برافراشت؛ هم مقدس‌بودن ارباب کلیسا و هم مقدس‌بودن ولایت حاکمان دیکتاتور تاریخ را زیر سؤال برد و بالاتر از آن، مقدس‌بودن ولایت فکری را از میان برداشت. ولایت کلیسایی، ولایت سلطنتی و ولایت فکری، در قرون‌وسطی سه مانع بزرگ در راه رشد‌و‌تعالی انسان بوده‌اند که لیبرالیسم مبارزه با این سه مانع را وجهه همت خود قرار داد. البته به توفیقاتی هم دست یافت.

امانوئل کانت (Immanuel Kant) به سال ۱۷۲۴ در آلمان در یک خانواده مذهبی متولد شد. در تمام زمینه‌ها مطالعه می‌کرد اما، ریاضیات، طبیعیات و نجوم و فلسفه را دروس اختصاصی خود قرار داده بود و تمام عمر خویش را وقف علم و حکمت نمود.

زندگی منظمی برای خود ترتیب داده بود، ساعت خواب، ساعت کار، ساعت استراحت و تفریح منظمی داشت. هرگز ازدواج نکرد. بسیار خوش مشرب و با مهرومحبت بود. همه او را دوست می‌داشتند و با دیده احترام به او می‌نگریستند. زندگی‌اش مظهر تعلیم و تربیت و اخلاق بود.

کانت از علم و حکمت چیزی جز حقیقت نمی‌طلبید. فلسفه وی در روزگار خودش قبول عام یافت و به سرعت در کشورهای مختلف راه یافت.

قداست و پاکی کانت، او را به صورت یک قدیس و یک رهبر دینی (همچون یک امام) درآورده بود.

مجموعه آثار کانت، حدود هشتاد کتاب و رساله بود؛ اما مهمترین اثر او «نقد خرد ناب» است که از شهرت جهانی برخوردار است.

کانت بر آن بود که پاکی سرشت موجب می‌شود که انسان از بدی بپرهیزد و به نیکی بپردازد. وجدان پاک به ایمان به غیب حکم می‌کند و انسان را به نیکی سوق می‌دهد.

کانت بر این اعتقاد بود که تا قوه عقل نباشد از حس و تجربه کاری ساخته نیست. علم، مبانی عقلی می‌خواهد. همه کوشش کانت آن بود که اندیشه‌ها را به مجرای صحیح بیندازد. از این نظر او را با سقراط مقایسه کرده‌اند. اگر سقراط می‌گفت خود را بشناس! کانت هم می‌گفت باید ارزش عقل انسانی را معلوم کرد. در پی آن بود که این نکته را روشن کند که عقل آدمی تا کجا قدرت درک حقیقت را دارد.